Friese koeien: waar komen de letters in de rijbaan vandaan?
Alle Friese Boeren Met Centen Hebben een Koe. De meeste dressuurruiters hebben dit ezelsbruggetje voor de letters langs de bakrand weleens gehoord. Maar wie heeft dit systeem ooit verzonnen? En hoe zit het met de letters op de AC-lijn en de ‘extra’ letters in een 20 x 60 rijbaan?
Als je je paardenvrienden wilt wegblazen met je fenomenale kennis van de dressuurgeschiedenis, lees dan vooral verder. Er zijn twee theorieën over de oorsprong van de bakletters. Beide verhalen stammen uit Duitsland.
Theorie 1: De keizer van Duitsland
De letters zouden volgens deze theorie zijn ontstaan in de koninklijke stallen van de Duitse keizer, die tot 1918 aan de macht was. Het was gebruik om ’s ochtends dat de paarden en ruiters hier bij elkaar kwamen voor de ochtendexercitie. Daarbij had iedereen zijn eigen plek op het grote, ommuurde terrein, dat grofweg 20 bij 60 meter groot was. De letters op de muren betekenden het volgende:
A: Ausgang – Uitgang
B: Bannertrager – Vaandrager
E: Edeling/Ehrengast – Edelman / Eregast
F: Fürst – Prins
H: Hofsmarschall – Hofmaarschalk
K: Kaiser – Keizer
M: Meier – Rentmeester
P: Pferdknecht – Knecht / Groom
R: Ritter – Ridder
S: Schzkanzler – Kanselier / Minister van financiën
V: Vassal – Bediende
Dit klinkt redelijk logisch, al ontbreken de letter C en de letters van de middenlijn.
Theorie 2: Hier komt de cavalerie
De tweede theorie is dat de letters bij de Duitse cavalerie zijn ontstaan. Dat was vroeger de legereenheid te paard. In Duitsland was er standaard een ruimte van 20 x 60 meter tussen elk stalblok op een cavalerieterrein en die ruimte werd gebruikt om de paarden te trainen en te oefenen.
Het handboek voor de Cavalerie, dat in 1882 is gepubliceerd, laat zien dat de letters A, B, C en D in de hoeken stonden en E en F als middelpunten van de lange zijdes. Het keizerlijk hof en de cavalerie hadden dus niet dezelfde uitgangspunten.
Olympische Spelen
Het is bekend dat er in elk geval rond 1900 al bakletters gebruikt werden, al vond de eerste Olympische dressuurcompetitie op de Spelen van 1912 nog zonder letters plaats. De keer daarna, in 1920 (in 1916 was het oorlog) waren de letters er ineens. Overigens is er ook een theorie dat de letters bewust gekozen zijn om goed van elkaar te onderscheiden en verstaanbaar te zijn bij het voorlezen van de proef. Voor een 20 x 40 bak klopt dat, maar in een grote dressuurring wordt het onderscheid tussen P en V al lastiger…
Springen inclusief
Tot 1952 mochten alleen mannelijke militairen aan de Olympische Spelen meedoen in de paardendisciplines. In vroege dressuurproeven zaten trouwens ook een paar sprongen, onder meer over een rollend vat! In vergelijking daarmee lijkt “A-X-C binnenkomen in verzamelde galop” opeens een stuk gemakkelijker…
Bron: How to dressage / Dressuur